گرده گل چیست

گرده گل که در لاتین به آن (pollen) پولن گفته می‌شود به معنای یک ماده بسیار ریز است. هر دانه گرده در واقع یک سلول نر گیاه است که در بردارنده‌ی مواد لازم برای تلقیح سلول‌های ماده‌ است که باعث تولید مثل گیاه می‌شود.

برای رسیدن گرده به گل‌های ماده عوامل زیادی وجود دارد که یکی از مهمترین آنها حشرات هستند که از جمله‌ی آنها می‌توان به زنبور اشاره کرد.

گیاهان با تولید شهد برای حشرات مختلف، به ویژه زنبورعسل، آنها را به سمت خود می‌کشند. گرده‌های گل پس از نشستن زنبور روی گل به پاها و پرز‌های بدن زنبور می‌چسبند و زنبور با جابجایی و نشستن بروی گل‌های دیگر آن‌ها را پخش می‌کند.

هنگامی که که زنبور برروی گل‌ها می‌نشیند، گرده‌ها به پوشش کرک مانند بدن آن‌ها می‌چسبند، سپس زنبور با مالیدن پاهای خود که حالت شانه مانند دارد به سر و صورت خود این گرده‌ها را جمع می‌کند و با مخلوط کردن آن با شهدی که جمع‌آوری کرده آن را به صورت توده‌ای در آورده و در پشت پاهای خود که حالت سبد دارد ذخیره می‌کند و آن را به کندو می‌برد.

هر زنبور در هر پرواز می‌تواند تا ۲۰ میلی گرم گرده جمع آوری کند و برای به دست آوردن آن‌ها حداقل بر روی ۲۰۰ گل خواهد نشست.

گرده‌های جمع آوری شده توسط زنبورها در کندو ذخیره می‌شود و به عنوان یک ماده‌ی غذایی اصلی برای زنبور‌های جوان و پرورش لارو‌ها استفاده می‌شود.

از آنجایی که گرده گل سرشار از پروتئین و دیگر مواد معدنی است، نقش بسیار مهمی در تخم‌ریزی ملکه و افزایش جمعیت کلنی دارد. به همین دلیل است که در فصل بهار به این علت زیاد بودن گرده در طبیعت، زنبورداران اقدام به افزایش جمعیت کلنی‌های خود می‌کنند.

به طور کلی می‌توان گفت نقش تغذیه‌ای گرده گل برای زنبور عسل به مراتب از عسل بیشتر است. همچنین زنبور‌های جوان برای تولید ژل رویال به گرده گل نیاز دارند و عملا بدون گرده، کلنی از بین خواهد رفت.

شکل ظاهری و طعم گرده گل

همانطور که گفتیم زنبور عسل گرده‌هایی که به بدنش چسبیده را به شکل گلوله‌های کوچکی در پشت پای خود ذخیره می‌کند. رنگ گرده گل بسیار وابسته به گلی است که زنبور گرده را از آن آورده است. به همین دلیل گرده گل معمولا در رنگ‌های مختلفی مثل زرد، نارنجی، سبز، قهوه‌ای و قهوه‌ای تیره به کندو می‌رسند.

طعم گرده نیز مانند رنگ آن بسیار به منبع گرده وابسته است و ممکن است طعم گرده‌های یک منطقه با منطقه‌ی دیگر متفاوت باشند. اما به طور کلی طعم گرده گل تلخ و کمی شیرین است.

ترکیبات مهم گرده گل

بر اساس تحقیقات انجام شده، گرده گل حاوی بیش از ۲۵۰ ماده فعال بیولوژیکی شامل پروتئین‌ها، کربوهیدرات‌ها، لیپید‌ها، اسید‌های چرب، ویتامین‌ها، مواد معدنی، آنزیم‌ها و آنتی اکسیدان‌ها است.

نکته بسیار مهم در مورد این ترکیبات این است که بسته به منبع گرده و اینکه گرده از چه منطقه‌ای جمع آوری شده باشد، میزان این ترکیبات می‌تواند متغیر باشد. به عنوان مثال ممکن است میزان پروتئین‌های موجود در یک گرده بسیار کم و در گرده‌ی دیگری بسیار زیاد باشد.